هدف استفاده از سیستم خنک کننده در خودروها، خارج ساختن حرارت اضافی ایجاد شده در اثر فعالیت موتور است، تا بدین ترتیب دمای بدنه فلزی موتور در محدوده مطلوبی کنترل شود. مایعی که عموما در این سیستم استفاده می شود، آب است. اما برخی محدودیت ها موجب گردیده که آب، به تنهایی قادر به ایفای کامل وظایف یک سیال خنک کننده نباشد. به طور مثال وجود آلیاژهای آلومینیومی در مناطقی نظیر سرسیلندر و بدنه موتور که حرارت زیادی ایجاد می کننند، باعث خوردگی حرارتی می گردد. بنابراین وجود مواد شیمیایی بازدارنده خوردگی در سیال خنک کننده الزامی می باشد. جنس ضد یخ متداولی که اثر نامطلوب روی قطعات ندارد، اتیل گلیکول است. از طرف دیگر تغییرات دمایی در فصول مختلف سال، سبب می شود آب در دماهای پایین تر از 5 درجه سانتی گراد و بالای 80 درجه سانتی گراد عملا غیر قابل کاربرد باشد. به همین علت لزوم افزودن یک ماده کمکی به سیال خنک کننده احساس می شود. از جمله خواص بارز این محصول می توان به مقاومت در برابر خوردگی، زنگ زدگی و سازگاری با تمامی قطعات پلاستیکی موجود در مسییر سیال خنک کننده اشاره نمود.
مهم ترین مشخصه مایه ضد یخ- ضد جوش (البته استاندارد و با کیفیت) کاهش نقطه انجماد و افزایش نقطه جوش آب است، همچنین:
- محافظت قطعات در برابر خوردگی و زنگ زدگی
- ظرفیت بالای انتقال حرارت
- محلول در آب و غیر قابل اشتعال
- خاصیت ضد کف به میزان بسیار زیاد
- سازگاری با واشرها و قطعات لاستیکی
- جلوگیری از خوردگی پیتینگ روی آستری سیلندر و جلوگیری از کاویتاسیون در واتر پمپ
سیال ضد یخ- ضد جوش، طبق جدول توصیه شده از سوی سازنده خودرو معمولا با نسبت 1:1 (50% آب و 50% ضدیخ) با آب مخلوط می گردد و ثابت شده است که این نسبت، بهترین بازده و کارایی را دارا می باشد. مثال: ضدیخ های (بهران بهمن- پارس سهند- ایرانول- کراپ- ویتال (موتوسل)- سنان شیمی- آریا (آریا صنعت بهینه)- ضد یخ پنگوئن (قطران کاوه)- لب تیک- کاسپین و...)
نحوه آزمایش کافی بودن و یا کارآمد بودن مقدار ضد یخ موجود در رادیاتور خودرو برای جلوگیری از یخ زدن در شب های سرد سال، به صورت تدریجی:
ابتدا قبل از این که ضد یخ جدید در آب رادیاتور ریخته شود بهتر است که آب رادیاتور و همچنین آب موجود در سیلندر موتور خودرو کاملا تخلیه شود البته توسط افراد متخصص (تعویض روغنی و یا مکانیک). سپس طبق جدول درج شده بر روی ظرف حاوی ضد یخ و یا حداقل به نسبت یک به دو، ضد یخ را با آب مخصوص رادیاتور مخلوط نموده البته در ظرف پلاستیکی جداگانه شبیه شت آب و (با در نظر گرفتن ظرفیت رادیاتور خودرو) و آن مخلوط را در رادیاتور خودرو بریزید (با استفاده از قیف دارای توری)، سپس با یک استارت بدون فشار دادن به پدال گاز، خودرو را روشن نمایید و اجازه دهید خودرو مدت چند در جا کار کند تا این که آب جدید وارد کانال های داخلی سیلندر گردد. حالا خودرو را خاموش کرده و اگر مقدار آب رادیاتور کم شده بود به علت وارد شدن مقداری از آن به داخل کانال های سیلندر، دوباره از همان آب مخلوط با ضد یخ، تا پر شدن رادیاتور به اندازه نیاز (بعضی از خودروها محفظه جانبی برای آب ورودی به رادیاتور دارند) ادامه دهید و بعد از چند ساعت که خودرو کارکرد، سپس مقداری (نصف لیوان) از محلول داخل رادیاتور را که قبلا ضد یخ به آن اضافه شده (توجه آب داخل رادیتور توسط سرنگ، بیرون آورده) و داخل لیوان از جنس استیل ریخته و آن را داخل فریزر یخچال خانگی به مدت 24 ساعت قرار دهید و درجه ترموستات یخچال را برای مدت کوتاهی (24 ساعت) چند درجه بیشتر برای زیر صفر قرار دهید و بعد از سپری شدن زمان فوق، محلول را بیرون آورده و نگاه کنید، اگر ژله ای و یا یخ نزده بود، پس آب رادیتور در شب های سرد زمستان نیز یخ نمی زند اما اگر ژله ای و یا یخ زده باشد بدن معطلی نسبت به اضافه نمودن ضدیخ اقدام نموده و آزمایش فوق را تا زمانی که آب (مخلوط آب رادیاتور) یخ نزند می بایست تکرار شود.
آزمایش فوق جهت 1. اطمینان از سالم بودن ضد یخ 2. انجام صحیح تناسب بین مقدار ضد یخ و آب 3. در هنگام خرید خودرو دست دوم (امکان دارد صاحب قبلی خودرو، ضد یخ در رادیاتور نرخته باشد، به دلیل هزینه آن و یا وجود نشتی در شیلنگ های آب و یا ایراد در سایر قسمت های موتور) به هر حال این آزمایش در فصل پاییز قبل از یخ زدن زمین باید حتما انجام گیرد؛ در غیر این صورت امکان یخ زدن آب داخل سیلندر در شب های سرد زمستان وجود دارد که پیامد آن ترک خوردن سیلندر است که امیدوارم برای خودروی هیچ کس پیش نیاید.
زمان تعویض سیال خنک کننده، حداکثر پس از 2 سال کارکرد می باشد.
جهت اطلاع از ضدیخ های موجود در فروشگاه کارن کار می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
ضدیخ های موجود در فروشگاه کارن کار