سیستم فرمان در خودرو به منظور کنترل جهت و حرکت خودرو استفاده می‌شود. این سیستم معمولاً شامل قسمت‌های مکانیکی و هیدرولیک یا الکتریکی است که به راننده کمک می‌کند تا خودرو را به راحتی و با دقت بیشتری کنترل کند.
در واقع سیستم فرمان مکانیکی، یک سیستم کنترلی است که بر اساس اصول مکانیکی عمل می‌کند. در این نوع سیستم، ارتباط مستقیمی بین فرمان خودرو و چرخ‌های جلویی آن وجود دارد. وقتی راننده فرمان را می‌چرخاند، این حرکت توسط مکانیسم‌های مکانیکی به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود تا خودرو جهت مورد نظر را بگیرد. سیستم فرمان مکانیکی ساده‌تر از سیستم‌های هیدرولیک یا الکتریکی است و در برخی خودروهای قدیمی‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اهمیت سیستم فرمان در خودروها
سیستم فرمان در خودروها یکی از اجزای بسیار حیاتی است و اهمیت بسیار زیادی در عملکرد و ایمنی خودرو دارد. دلایل اصلی اهمیت سیستم فرمان به شرح زیر است:
- کنترل خودرو:
- سیستم فرمان به راننده این امکان را می‌دهد که به راحتی و دقیق خودرو را کنترل کند.
- حرکت چرخ‌ها به سمت مورد نظر و با دقت، کمک به کنترل خطرات و جلوگیری از واژگونی یا تصادف دارد.
- راحتی در رانندگی:
- سیستم فرمان باعث افزایش راحتی در رانندگی می‌شود و از راننده نیاز به نیروی زیاد برای چرخاندن فرمان را کاهش می‌دهد.
- تکنولوژی‌های پیشرفته مانند فرمان هیدرولیکی یا الکتریکی بهبود حساسیت و عملکرد را افزایش می‌دهند.
- افزایش ایمنی:
- امکان کنترل دقیق و سریع بر خودرو باعث افزایش ایمنی در شرایط اضطراری و جاده‌های پرترافیک می‌شود.
- سیستم‌های فرمان پیشرفته مثل ABS (سیستم ترمز ضد قفل) با سیستم فرمان هماهنگ شده‌اند تا در مواقع خطر، راننده را در کنترل و ترمزگیری بهبود بخشند.
- تجربه رانندگی:
- یک سیستم فرمان بهینه و کارآمد به راننده امکان تجربه یک رانندگی لذت‌بخش و ارام را می‌دهد.
- تکنولوژی‌های پیشرفته در این زمینه باعث بهبود تجربه کاربری و احساس رانندگی می‌شوند.
به طور کلی، سیستم فرمان به عنوان یکی از اصلی‌ترین عناصر در تضمین ایمنی و کارایی خودروها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
انواع فرمان مکانیکی در خودروها
- فرمان مکانیکی مستقیم (Rack and Pinion):در این سیستم، از یک مکانیزم راک و پینیون استفاده می‌شود که حرکت چرخشی را به حرکت خطی تبدیل می‌کند. این نوع فرمان معمولاً در خودروهای کوچک و عملکردی استفاده می‌شود.
- فرمان مکانیکی تلسکوپیک (Recirculating Ball):در این سیستم، از یک مکانیزم مرکب از گلوله‌ها و مهره‌ها به نام "گلوله بازگشتی" استفاده می‌شود. این نوع فرمان در خودروهای سنگین‌تر مانند ون‌ها یا شاسی بلند ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
- فرمان مکانیکی تراپزیوئیدال (Traverse Ball Nut):این نوع فرمان مشابه فرمان مکانیکی تلسکوپیک است اما از یک سیستم تراپزیوئیدال به نام "مهره تراپزیوئیدال" برای انتقال حرکت استفاده می‌کند.
هرکدام از این انواع فرمان مکانیکی ویژگی‌ها و مزایای خود را دارند و به توجه به نیازها و نوع خودرو بستگی دارد.
اجزای سیستم فرمان مکانیکی خودرو
سیستم فرمان مکانیکی در خودرو از چندین اجزا تشکیل شده است. اجزای اصلی این سیستم عبارتند از:
- ریل فرمان (Steering Column):ستون فرمان که عمدتاً یک ستون عمودی است که از فرمان به سمت گیربکس می‌رود.
- فرمان (Steering Wheel):دسته‌ای گرد که راننده با گرفتن آن، فرمان را جلو و عقب می‌چرخاند.
- میل فرمان (Steering Shaft):میلی که از فرمان به سمت گیربکس یا مکانیزم فرمان برای انتقال حرکت فرمان استفاده می‌شود.
- گیربکس فرمان (Steering Gearbox):جعبه‌ای که حرکت فرمان را به حرکت چرخ‌ها تبدیل می‌کند. در سیستم فرمان مکانیکی، معمولاً از جعبه‌های رک و پینیون یا مکانیزم‌های گلوله بازگشتی استفاده می‌شود.
- هره‌ها و گلوله‌ها (Ball Joints):برخی از سیستم‌های فرمان مکانیکی از مهره‌ها و گلوله‌ها برای اتصال قسمت‌های مختلف و ایجاد حرکت چرخشی استفاده می‌کنند.
این اجزا با همکاری و تعامل تشکیل دهنده سیستم فرمان مکانیکی خودرو هستند.
عیب‌یابی سیستم فرمان مکانیکی خودرو
عیب‌یابی در سیستم فرمان مکانیکی ممکن است به وسیله راننده یا تکنسین انجام شود. برخی از مشکلات رایج و راه‌حل‌های ممکن عبارتند از:
- صداهای عجیب: صداهای خراشیدن یا زنگ زدن می‌تواند به علت خرابی در مهره‌ها یا گلوله‌ها باشد. بررسی و تعویض این اجزا ممکن است بهبود بخشد.
- فشار فرمان: اگر فشار فرمان کم یا زیاد باشد، ممکن است با خرابی در جعبه فرمان یا پمپ فشار فرمان مرتبط باشد. بررسی سیستم فشار فرمان و تعمیر یا تعویض اجزا ممکن است لازم باشد.
- لرزش در فرمان: لرزش ممکن است ناشی از تراز نامناسب چرخ‌ها، تراز نامناسب یا خرابی در مهره‌ها و گلوله‌ها باشد. تراز کردن چرخ‌ها و بررسی سیستم فرمان می‌تواند این مشکل را حل کند.
- لوله‌ها و اتصالات: چک کردن لوله‌ها و اتصالات برای اطمینان از عدم وجود نشت یا خرابی ممکن است لازم باشد. نشت یا خرابی در این قسمت‌ها می‌تواند باعث کاهش فشار فرمان شود.
در هر صورت، در صورتی که با مشکلات فنی در سیستم فرمان مواجه شدید، توصیه می‌شود تا یک تکنسین متخصص خودرو را مشاوره و بررسی کنید.
تفاوت سیستم فرمان مکانیکی و هیدرولیکی
تفاوت اصلی بین سیستم فرمان مکانیکی و هیدرولیکی در نحوه انتقال نیرو به چرخ‌ها و نحوه کمک به راننده در کنترل خودرو است:
- فرمان مکانیکی:
- انتقال نیرو: این سیستم از مکانیسم‌های مکانیکی مانند راک و پینیون یا گلوله بازگشتی استفاده می‌کند تا حرکت فرمان را به حرکت چرخ‌ها تبدیل کند.
- کمک به راننده: فرمان مکانیکی نیازمند نیروی فیزیکی بیشتری از سوی راننده است و کمک کمتری به او در کنترل خودرو ارائه می‌دهد.
- فرمان هیدرولیکی:
- انتقال نیرو: این سیستم از استفاده از یک پمپ هیدرولیک و مایع هیدرولیک برای انتقال نیرو به چرخ‌ها استفاده می‌کند.
- کمک به راننده: با استفاده از فشار مایع هیدرولیک، فرمان هیدرولیک به راننده امکان کنترل آسان‌تر و با کمترین تلاش را فراهم می‌کند. این نوع فرمان معمولاً بهبود حساسیت و عملکرد فرمان را نیز فراهم می‌کند.
از تفاوت‌های دیگر نظیر وزن و پیچیدگی نیز بستگی به نوع مکانیسم مکانیکی یا هیدرولیکی دارد که در طراحی خودرو استفاده می‌شود. همچنین، خودروهای جدیدتر معمولاً از سیستم‌های هیدرولیکی یا الکتریکی برای فرمان استفاده می‌کنند، زیرا این سیستم‌ها عملکرد بهتری و کمتری نیاز به نیروی فیزیکی از سوی راننده دارند.
جهت اطلاع از روغن های هیدرولیکی موجود در فروشگاه کارن کار به لینک زیر مراجعه نمایید:
روغن های هیدرولیکی موجود در فروشگاه کارن کار
