موتور خودرو به گونه ای طراحی شده است که نیروی مورد نیازی قطعات خودرو نظیر سیستم تهویه، واتر پمپ، دینام و پمپ فرمان هیدرولیک را تامین می کند. این نیروی چرخشی به وجود آمده با کمک یک قطعه بسیار کاربردی به اسم تسمه دینام یا تسمه پروانه خودرو به سایر قطعات مختلف منتقل می شود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که هر گونه نقص فنی در این تسمه روی تمام سیستم های عمده خودرو تاثیر دارد. به همین دلیل است که تسمه دینام (تسمه پروانه) باید مرتبا مورد بازبینی قرار گیرد و به موقع عوض شود.
تسمه دینام کجا قرار دارد؟
به محض باز کردن کاپوت خودرو در قسمت جلوی موتور تعدادی تسمه می بینید. در بیشتر خودروها این تعداد دو عدد می باشد. یکی جهت چرخاندن دینام خودرو و دومی جهت چرخاندن کمپرسور کولر و پمپ فرمان هیدرولیک است. در بعضی از خودروها نیز یک تسمه تمامی این وظایف را مدیریت می کند.
با روشن کردن خودرو چرخش این تسمه ها شروع می شود و قطعات متصل به خود را به حرکت در می آورند. دینام خودرو نیروی مورد نیاز خود را از تسمه دینام دریافت می کند. این قطعه نیروی مکانیکی موتور را به نیروی الکتریکی تبدیل می کند و سپس این نیرو را به باتری منتقل کرده و آن را نیز شارژ می کند. پس اگر تسمه دینام آسیب ببیند، عمل شارژ باتری نیز مختل می شود. در چنین وضعیتی چراغ باتری در پنل پشت فرمان روشن خواهد شد.
چه موقع تسمه دینام یا تسمه پروانه را عوض کنیم؟
جالب اینجاست که زمان دقیقی برای تعویض این قطعه کاربردی وجود ندارد. یعنی مشخص نیست که تسمه دینام یک خودرو پس از چند هزار کیلومتر به تعویض نیاز دارد. عوامل مختلفی در این زمینه موثرند. کیفیت ساخت و مواد اولیه یکی از مهم ترین آنهاست. همانطور که گفتیم خراب شدن تسمه دینام باعث توقف شارژ باتری می گردد. این موضوع را می توان از روشن شدن طریق چراغ باتری متوجه شد. خراب یا پاره شدن تسمه دینام نیز باعث از کار افتادن واترپمپ و عدم گردش جریان آب در موتور می شود. پس از پاره شدن این تسمه به فاصله چند دقیقه موتور خودرو شما جوش می آورد. چون پمپ فرمان هیدرولیک نیروی خود را از تسمه پروانه تامین می کند، پس اگر این تسمه خراب شود، کنترل فرمان هیدرولیک با اختلال مواجه می شود.
علائم فرسوده شدن تسمه دینام
خراب شدن تسمه دینام یا تسمه پروانه باعث توقف خودرو شما می شود، بنابراین نوصیه می شود در دوره های منظمی این تسمه ها را بررسی کنید و از سلامت آنها اطمینان خاصل نمایید.
علائم واضحی وجود دارند که شما را قبل از پاره شدن یا تعویض این تسمه آگاه می کند. این علائم عبارتند از:
- شنیدن صدای جیرجیر از پیشرانه
- کنترل سخت فرمان هیدرولیک خودرو
- افت کیفیت کولر و سیستم تهویه مطبوع خودرو
- ایجاد حالت کشسانی در تسمه (یعنی باعث شل شدن تسمه می شود.)
- وجود نشانه های پارگی، خوردگی و ترک و خشک شدگی در روی تسمه
فراموش نکنید که احتمال دارد. پوسیدگی تسمه در سمتی از آن ایجاد شود که نمی توان دید. پیشنهاد می شود که جهت بررسی این تسمه حوصله کافی به خرج دهید و تمام بخش های آن را چک کنید.