وظیفه سیستم جرقه زنی خودرو، تولید جرقه برای ایجاد شعله لازم به منظور سوختن مخلوط سوخت و هوا در موتور است. این جرقه در زمان مناسب در هر سیلندر موتور ایجاد می شود تا مخلوط سوخت و هوا به طور کامل و با حداکثر توان بسوزد.

اجزای سیستم جرقه زنی خودرو

سیستم جرقه زنی خودرو از اجزای مختلفی تشکیل شده است که مهم ترین آنها عبارتند از:

• شمع: شمع قطعه ای است که جرقه در آن ایجاد می شود. شمع دارای دو الکترود است که یکی از آنها به بدنه موتور متصل است و دیگری به سیم جرقه متصل است.
• سیم جرقه: سیم جرقه وظیفه انتقال جریان الکتریکی از کوئل به شمع را بر عهده دارد.
• کوئل: کوئل قطعه ای است که وظیفه افزایش ولتاژ جریان الکتریکی را بر عهده دارد. ولتاژ جریان الکتریکی در کوئل به حدود 30000 ولت می رسد.
• دلکو: دلکو قطعه ای است که وظیفه توزیع جریان الکتریکی از کوئل به شمع ها را بر عهده دارد.
• رله جرقه: رله جرقه قطعه ای است که وظیفه تقویت جریان الکتریکی را بر عهده دارد.

انواع سیستم جرقه زنی خودرو

سیستم جرقه زنی خودرو معمولاً به دو دسته اصلی تقسیم می شود:

• سیستم جرقه زنی مکانیکی: در این نوع سیستم، دلکو وظیفه توزیع جریان الکتریکی به شمع ها را بر عهده دارد.
• سیستم جرقه زنی الکترونیکی: در این نوع سیستم، یک سیستم الکترونیکی وظیفه توزیع جریان الکتریکی به شمع ها را بر عهده دارد.

سیستم جرقه زنی خودرو نقش حیاتی در عملکرد موتور خودرو دارد. در صورت خرابی سیستم جرقه زنی، موتور خودرو روشن نمی شود یا عملکرد مناسبی نخواهد داشت.

سیستم جرقه زنی مکانیکی

در سیستم جرقه زنی مکانیکی، دلکو وظیفه توزیع جریان الکتریکی به شمع ها را بر عهده دارد. دلکو از اجزای مختلفی تشکیل شده است که مهم ترین آنها عبارتند از:

• پلاتین: پلاتین قطعه ای است که وظیفه قطع و وصل جریان الکتریکی را بر عهده دارد.
• خازن: خازن وظیفه ذخیره انرژی الکتریکی را بر عهده دارد.
• میل لنگ: میل لنگ وظیفه چرخش دلکو را بر عهده دارد.

نحوه عملکرد سیستم جرقه زنی مکانیکی به این صورت است که:

با چرخش میل لنگ، دلکو نیز می چرخد. در یک نقطه خاص از چرخش میل لنگ، پلاتین از هم جدا می شود و جریان الکتریکی از سیم پیچ اولیه کوئل به سیم پیچ ثانویه کوئل منتقل می شود. در سیم پیچ ثانویه کوئل، ولتاژ جریان الکتریکی به حدود 30000 ولت می رسد. با اتصال دوباره پلاتین، جریان الکتریکی از سیم پیچ ثانویه کوئل به شمع ها منتقل می شود و جرقه در شمع ها ایجاد می شود.

سیستم جرقه زنی الکترونیکی

در سیستم جرقه زنی الکترونیکی، یک سیستم الکترونیکی وظیفه توزیع جریان الکتریکی به شمع ها را بر عهده دارد. این سیستم از اجزای مختلفی تشکیل شده است که مهم ترین آنها عبارتند از:

• واحد کنترل الکترونیکی (ECU): ECU وظیفه کنترل زمان بندی جرقه زنی را بر عهده دارد.
• سنسور موقعیت میل لنگ (CKP): CKP وظیفه ارسال اطلاعات مربوط به موقعیت میل لنگ به ECU را بر عهده دارد.
• سنسور موقعیت میل سوپاپ (CMP): CMP وظیفه ارسال اطلاعات مربوط به موقعیت میل سوپاپ به ECU را بر عهده دارد.
• کوئل: کوئل وظیفه افزایش ولتاژ جریان الکتریکی را بر عهده دارد.
• شمع: شمع وظیفه ایجاد جرقه را بر عهده دارد.

نحوه عملکرد سیستم جرقه زنی الکترونیکی به این صورت است که:

ECU با دریافت اطلاعات مربوط به موقعیت میل لنگ و میل سوپاپ، زمان مناسب برای ایجاد جرقه را تعیین می کند. ECU فرمان ایجاد جرقه را به کوئل ارسال می کند. کوئل ولتاژ جریان الکتریکی را افزایش می دهد. جریان الکتریکی با ولتاژ بالا از کوئل به شمع ها منتقل می شود و جرقه در شمع ها ایجاد می شود. سیستم جرقه زنی الکترونیکی نسبت به سیستم جرقه زنی مکانیکی مزایای مختلفی دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دقت بالاتر در زمان بندی جرقه زنی
• کاهش مصرف سوخت
• افزایش راندمان موتور
• کاهش آلودگی هوا

امروزه بیشتر خودروهای جدید از سیستم جرقه زنی الکترونیکی استفاده می کنند.

جهت مطالعه بیشتر در خصوص این بخش می توانید به مقاله زیر مراجعه نمایید:

کوئل چیست و چه کاربردی در خودرو دارد؟